Głównym celem projektu jest zahamowanie spadku i poprawa stanu liczebności dubelta w obszarze Natura 2000 Dolina Górnej Narwi. Cel ten będzie osiągnięty poprzez realizację następujących celów podrzędnych:

 

Cel 1. Zahamowanie zaniku wybranych płatów siedlisk dubelta poprzez umożliwienie ich ekstensywnego użytkowania kośno-pastwiskowego sprzętem mechanicznym. Narew jest rzeką anastomozującą, tzn. płynie równocześnie wieloma korytami, o stałym przebiegu między którymi tworzą się wyspy. Co więcej strefa zalewowa stanowi bardzo skomplikowaną mozaikę różnej głębokości obniżeń terenu, zajętych przez starorzecza i długotrwałe zastoiska wodne. W związku z tym obecnie, gdy nie praktykuje się już ręcznego koszenia, użytkowanie niektórych powierzchni przy pomocy mechanicznego sprzętu jest bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe. Ten fakt z kolei powoduje zanik (zarastanie) kolejnych płatów siedlisk wykorzystywanych dawniej przez dubelta i inne gatunki wodno-błotne o podobnych preferencjach. Postawiony cel osiągnięty będzie poprzez budowę brodów i budowę (remont) dróg dojazdowych do łąk.

  1. pl
  2. en

Ochrona dubelta w Dolinie Górnej Narwi

Zrealizowane cele i działania projektu

© Mateusz Matysiak

Cel 2. Odtworzenie prawidłowej struktury siedlisk i warunków żerowiskowych dubelta oraz innych siewkowych na wybranych powierzchniach poprzez odtworzenie wybranych płatów siedlisk i przywrócenie na nich ekstensywnego użytkowania kośno-pastwiskowego. Działalność gospodarcza człowieka jeszcze do niedawna obejmowała większość powierzchni Doliny Górnej Narwi. Prowadzono tu głównie ekstensywną gospodarkę łąkowo-pastwiskową, która aktualnie jest w mocno zaawansowanej fazie zaniku. W związku z tym pojawia się problem postępującej naturalnej sukcesji. Dlatego też jednym z celów projektu jest odtworzenie otwartych powierzchni łąk, na które już wkroczyły krzewy i drzewa.

 

Cel 3. Optymalizacja warunków wilgotnościowych w siedliskach dubelta. Obniżanie się poziomu wód gruntowych, obok zaniku użytkowania łąk i pastwisk jest jedną z głównych przyczyn zmniejszania się populacji ptaków siewkowych, w tym dubelta, w dolinach rzecznych. Realizacja tego zadania będzie możliwa głównie na strategicznie wykupionych gruntach z tokowiskami i miejscami gniazdowania dubelta.

 

Cel 4. Rozpoznanie preferencji siedliskowych i pokarmowych lęgowej populacji dubelta w Dolinie Górnej Narwi, wypracowanie metod zabezpieczających dostępność pokarmu oraz dokładna ocena liczebności populacji. Stan rozpoznania rozmieszczenia dubelta w Polsce jak również inwentaryzacja stanowisk lęgowych i ocena liczebności nie są wystarczające. Rozpoznanie rozmieszczenia i dokładne oszacowanie liczebności dubelta wydaje się być problematyczne, z uwagi na kilka utrudnień:

  • Liczba ptaków przebywających na tokowiskach zmienia się w czasie trwania sezonu, cześć ptaków stanowią samce terytorialne, a część samce nieterytorialne (ptaki przylatujące z sąsiadujących aren, ptaki młode lub przelotne).
  • Ptaki tworzą czasami krótkotrwałe, czasowe tokowiska, które później zanikają.
  • Nieznana jest zmienność proporcji płci w populacji, co utrudnia estymacje liczby par lęgowych na stanowiskach.
  • Dubelt tokuje wieczorem i w nocy, wydaje dość cichy głos, słyszalny z odległości ok. 300 m., co przy niewielkiej najczęściej liczbie samców biorących udział w tokach i w zależności od warunków meteorologicznych utrudnia wykrywalność w terenie.
  • W ciągu dnia również trudny do wykrycia – kryptyczne ubarwienie i bardzo krótki dystans ucieczki (6,1m ± 3,5). W świetle powyższych wydaje się, że ocena liczebności może być obarczona błędem, zaś rozpoznanie stanowisk lęgowych jest niepełne, o czym świadczy wykrywanie nowych stanowisk w północno-wschodniej Polsce. Poza tym kwestia preferencji pokarmowych wydaje się być kluczowa przy planowaniu kształtowania optymalnego biotopu.

 

Cel 5. Ograniczenie presji turystów na jedno z tokowisk, którego lokalizacja jest szerzej znana i przyciąga licznych obserwatorów.

 

Cel 6. Wypracowanie Krajowego Programu Ochrony dubelta. Dokument będzie opracowany na podstawie danych empirycznych dla całej krajowej populacji i przyczyni się do strategicznej ochrony tego gatunku na skalę krajową z udziałem Ministerstwa, Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska, organizacji pozarządowych, placówek naukowych i wolontariuszy.

Fundacja Natura International Polska jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Stowarzyszeń pod numerem KRS: 0000308204. NIP: 5783045121. REGON: 280381278

Adres: ul. Żyzna 18/16, 15-161 Białystok. Tel: +48 58 7356529. E-mail: info@natura-international.org.pl